Lãi suất cao, doanh nghiệp tìm vốn ở đâu?

Lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại quá cao đã khiến cho việc tiếp cận vốn trở thành rào cản chính đối với các doanh nghiệp. Tìm vốn ở đâu là câu hỏi làm đau đầu nhiều doanh nghiệp.

Vấn đề tiếp cận vốn của DN, đặc biệt là đối với các DN vừa và nhỏ hiện nay đang rất khó khăn, nếu không nói là “bế tắc” do không tìm được nguồn vốn vay. Đây chính là nội dung chủ yếu được các chuyên gia và doanh nghiệp đề cập tới tại hội thảo về “Giải pháp vốn cho doanh nghiệp” do VCCI tổ chức sáng nay (10/5).

Chỉ 1/3 doanh nghiệp tiếp cận được vốn

Lâu nay, các DN vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận vốn từ các tổ chức tín dụng, ngân hàng. Nguyên nhân chính là do các DN không đáp ứng đủ điều kiện cho vay từ các tổ chức tín dung, ngân hàng.

Theo điều tra mới đây của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chỉ có 1/3 DN có khả năng tiếp cận vốn ngân hàng, 1/3 khó tiếp cận và 1/3 không tiếp cận được, lý do các DN đưa ra là do thủ tục từ phía các ngân hàng đưa ra đã “quá sức” đối với họ, thậm chí có chính sách ưu đãi của Chính phủ thì cũng chỉ có khoảng 5-10% DN được vay mà thôi.

Theo TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), hiện nay, mức lãi suất trần huy động của ngân hàng nhà nước quy định đối với các ngân hàng thương mại là 14%/năm, lãi suất cho vay trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh xê dịch khoảng 17-18%/năm. Tuy nhiên, trên thực tế một số ngân hàng thương mại đã phá rào huy động bằng cách nâng mức lãi suất lên từ 15-19%/năm tuỳ vào thời điểm và số lượng tiền gửi.

Việc huy động vốn với lãi suất trần vượt quy định đồng nghĩa với việc lãi suất cho vay cũng sẽ được nâng lên từ 20-22%/năm. Một số ngân hàng còn tự đặt ra nhiều loại phí, khiến mức lãi suất thật của các DN phải vay có thể lên tới 27%/năm. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến các DN thực sự cần vay vốn để sản xuất kinh doanh và nhiều DN không dám vay vốn đầu tư kinh doanh nữa.

Vốn… không chỉ từ ngân hàng

Theo TS Vũ Tiến Lộc, bên cạnh việc tiếp cận vốn vay, các kênh huy động vốn chủ sở hữu như cổ phần, cổ phiếu, trái phiếu… dường như vẫn chưa được phát huy một cách đúng mức.

Theo nghiên cứu của VCCI, có đến 74,47% Dn muốn tìm đến vốn bằng hình thức ngân hàng. Mặc dù vậy, không thể DN cũng có thể tiếp cận được nguồn vốn này. Ngoài vốn vay từ ngân hàng Dn có thế tìm vốn qua hình thức phát hành cổ phiếu, trái phiếu, mua chịu hàng hoá, đi thuê tài chính hay liên doanh liên kết.

Lâu nay thị trường chứng khoán được xem là kênh huy động vốn quan trọng của nhiều DN. Với nhiều hình thức khác nhau như gọi vốn từ cổ đông, chào bán riêng lẻ cho đối tác, công nhân viên chức… việc phát hành cổ phiếu đã được nhiều DN ưa chuộng. Tuy nhiên việc phát hành cổ phiếu ồ ạt lại khiến cho thị trường chứng khoán bị bội thực nguồn cung. Vì thế kênh huy động vốn này đã không phát huy được hiệu quả trong thời gian gần đây.

Vì vậy theo TS Vũ Tiến Lộc, để phát huy nội lực, các DN cần sử dụng hiệu quả nguồn vốn của mình, với nhiều hình thức như tiết giảm chi phí, tích cực cải tiến công nghệ để nâng cao năng suất và hiệu quả làm việc. Đó là DN có một hệ thống sổ sách tài chính minh bạch cùng với mô hình quản lý khoa học, năng động là những yếu tố quan trọng tạo nên sức khoẻ của mỗi DN.

Tuy nhiên, theo TS Nguyễn Đại Lai, việc tạo vốn cho sản xuất, kinh doanh không nhất thiết chỉ nhìn duy nhất vào các ngân hàng thương mại mà chính lúc này DN phải tìm cách cứu mình trước khi cầu cứu tới ngân hàng. Bởi theo TS lai thì vốn còn được hình thành từ nhiều kênh khác nhau, vì vậy doanh nghiệp cần tăng cường đa dạng hoá các giải pháp tìm vốn sản xuất kinh doanh.

“Các DN cần liên kết cam kết tiến hành các nghiệp vụ mua- bán chịu bằng cách phát hành cho nhau các giấy nhận nợ hoặc quyền đòi nợ trong phạm vi thời hạn thoả thuận để hữu dụng hoá nguồn vốn “đối đầu” tạm thời nhàn rỗi của từng bên để duy trì sản xuất và tiêu thụ”, ông Lai nói.

Còn Tổng Thư ký Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam Đỗ Ngọc Quỳnh cho rằng, thời gian qua nguồn vốn để tài trợ hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp chủ yếu dựa vào kênh huy động vốn từ tín dụng ngân hàng và một phần nhỏ từ nguồn phát hành cổ phiếu. Tuy nhiên, hiện nay, trong bối cảnh nguồn vốn có hạn từ các tổ chức tín dụng, thị trường cổ phiếu gặp khó khăn thì việc huy động vốn qua phát hành trái phiếu đang dần trở thành xu hướng mới và là sự lựa chọn ưu tiên của nhiều doanh nghiệp lớn.

Theo ông Quỳnh thì lợi thế của kênh huy động vốn qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp chính bởi là kênh huy động vốn trung dài hạn hiệu quả trên thị trường vốn với chi phí hợp lý, đồng thời đây cũng là kênh huy động vốn có lợi thế so với các kênh huy động vốn khác như vay tín dụng, phát hành cổ phiếu…

                                                                                        Theo Info TV