Đơn giản hóa thủ tục HC – Ngành Thuế sẽ cắt giảm 110 thủ tục

Ba mũi nhọn đột phá

Tại buổi làm việc của Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn với ngành Thuế về “Công tác cải cách thủ tục hành chính Thuế năm 2010”, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Hạnh Thu cho biết: Năm 2010, ngành Thuế đang cố gắng đẩy mạnh cải cách thể chế; cải cách TTHC liên quan đến người nộp thuế (bao gồm cả doanh nghiệp và cá nhân) và cải cách thủ tục trong chính nội bộ ngành, trong đó việc cải cách TTHC liên quan đến người nộp thuế sẽ tập trung thực hiện tốt 3 nhiệm vụ: Thực thi Ðề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 – 2010 (gọi tắt là Ðề án 30), đẩy nhanh kê khai thuế qua mạng và nộp thuế qua ngân hàng.

Về Đề án 30, theo lộ trình thì đến tháng 6/2010 các Bộ ngành và địa phương sẽ phải tổng kết và báo cáo với Chính phủ số bộ TTHC và chi phí mà đơn vị mình sẽ cắt giảm. Như vậy, đối với Bộ Tài chính thì đến 15/5/2010 ngành Thuế đã phải hoàn thành danh sách các thủ tục, chi phí cắt giảm được theo tinh thần 30% mỗi chỉ tiêu (Bộ Tài chính có tới 2.100 khoản chi phí – PV).

Để có thể hoàn thành nhiệm vụ hết sức khó khăn này, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Hạnh Thu cho biết, ngành Thuế đang tập trung vào những nội dung sau:

Thứ nhất là phải bắt đầu từ cải cách thể chế. Hiện nay Tổng cục Thuế đang gấp rút trình Chính phủ sửa đổi 2 Nghị định 85/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 (Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật quản lý thuế) và Nghị định 89/2002/NĐ-CP ngày 7/11/2002 (Nghị định quy định về việc in, phát hành, sử dụng, quản lý hóa đơn); xây dựng mới 13 Thông tư hướng dẫn thực thi pháp luật Thuế và lên kế hoạch triển khai hàng loạt thông tư nhằm tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến việc kê khai thuế qua mạng, nộp thuế qua ngân hàng như Nghị định Bảo mật thông tin NNT; Thông tư trách nhiệm 3 bên trong việc thu thuế qua ngân hàng; Thông tư sử dụng hóa đơn điện tử…

Hai là đẩy nhanh hoạt động kê khai thuế qua mạng, năm 2010 sẽ triển khai toàn diện việc kê khai thuế qua mạng đối với 10 địa phương (hiện tại đã có 4 tỉnh/thành phố triển khai), với số lượng doanh nghiệp dự kiến là 10.000 doanh nghiệp. Trong đó sẽ sớm triển khai áp dụng đối với 425 doanh nghiệp thuộc 30 Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước có số thu lớn (khoảng 103.000 tỷ đồng) bắt đầu từ tháng 6-12/2010.

Ba là đẩy nhanh hoạt động thu thuế qua hệ thống ngân hàng thương mại. Hiện tại ngành Thuế đang triển khai áp dụng cơ chế này tại 15 tỉnh thành với 75 quận, huyện tham gia. Dự kiến đến cuối năm 2010 sẽ áp dụng tại 46 tỉnh thành với hơn 300 quận, huyện. “Với phương châm đi vào thực chất, thu qua ngân hàng chỉ nên áp dụng nếu địa phương có đủ điều kiện thu và có số thu lớn. Cùng với dự án TABMIS, việc kết nối thông tin giữa 3 đơn vị Thuế – Ngân hàng – Kho bạc trong việc thu thuế qua ngân hàng sẽ có những bước tiến mới trong năm 2010”.

Theo ông Thu, đây được coi là 3 mũi nhọn đột phá trong năm 2010, qua đó thúc đẩy tiến trình thực thi những nhiệm vụ cơ bản của ngành Thuế (tăng thu ngân sách; cải cách, hiện đại hóa ngành Thuế và nâng cao hiệu quả quản lý)… Có như vậy, ngành Thuế có thể cắt giảm thời gian, chi phí và nâng cao sự tiện lợi nhất cho người nộp thuế; qua đó cũng là điều kiện để ngành Thuế “làm mới” mình.

Cắt giảm TTHC: không phải là hợp nhất số học

Là đơn vị có số TTHC nhiều nhất trong ngành Tài chính (338 thủ tục), Tổng cục Thuế đã xác định rõ trách nhiệm, đề ra phương pháp và lộ trình cụ thể để các Cục, vụ thành viên cùng vào cuộc: trước hết là nhận diện số thủ tục hiện có, cắt giảm và tính chi phí các thủ tục được cắt giảm và sau đó là công tác đánh giá tác động…

Giải thích về việc tại sao ngành thuế lại có con số “khổng lồ” về các thủ tục hành chính, ông Thu cho biết, trong số 338 thủ tục có 5 thủ tục cấp Tổng cục, 172 thủ cục cấp Cục và gần 160 thủ tục cấp chi Cục. Tuy nhiên, trong số đó, do khi kê khai, ngành Thuế đã liệt kê hết những thủ tục mà đáng lẽ chỉ là một. Ví dụ có rất nhiều thủ tục trùng nhau giữa cấp Cục và chi Cục đều được liệt kê, mà trên thực tế chỉ là một thủ tục.

Chính vì vậy hướng cắt giảm của ngành thuế sẽ là đi sâu vào các nội dung: ví dụ những thủ tục bị trùng lặp có thể tập hợp lại thành một hoặc thay thế bằng văn bản khác có tính đại diện, còn các thủ tục thấy không cần thiết sẽ mạnh dạn cắt bỏ. Viện dẫn hiện nay ở cấp Tổng cục thuế có thể loại bỏ hoàn toàn 5 thủ tục; cấp Cục và chi Cục cũng có thể thay thế hoặc rút bỏ được khá nhiều.

Lãnh đạo Tổng cục thuế khẳng định: Mục tiêu của ngành Thuế giản lược 110 thủ tục hành chính và 30% chi phí là dựa trên cơ sở xã hội chấp nhận, người nộp thuế hưởng ứng chứ không không phải là biện pháp hợp nhất số học hoặc cộng các đề mục cắt giảm cho đủ số lượng. Vì vậy, đến ngày 15/5/2010, ngành Thuế hoàn toàn có thể “chốt” số thủ tục cắt giảm và có văn bản hướng dẫn, thông báo cho người nộp thuế biết để sớm áp dụng.

Năm 2010: sẽ có 425 doanh nghiệp nhà nước kê khai thuế qua mạng

Trong số những mục tiêu trong năm 2010, ngành Thuế sẽ tập trung thực hiện việc kê khai thuế điện tử đối với 425 doanh nghiệp thuộc 30 Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước trên tổng số 2.420 doanh nghiệp thành viên. 425 doanh nghiệp này chiếm trên 90% doanh thu của 30 Tập đoàn, Tổng công ty nằm rải rác tại 54 Cục thuế; nguồn thu ngân sách từ 425 doanh nghiệp này lên tới 103.000 tỷ đồng. Dự kiến thời gian triển khai bắt đầu từ tháng 6/12/2010.

Tuy nhiên theo đánh giá Tổng Cục Thuế, 425 doanh nghiệp có số thu lớn nhưng nằm rải rác trên 54 Cục thuế địa phương, tập trung đông nhất là ở Hà Nội (175 doanh nghiệp); TP.HCM (55 doanh nghiệp), tiếp đến là Quảng Ninh và Hải Phòng; có tới 16 địa phương chỉ có 1 doanh nghiệp. Do vậy, việc áp dụng đồng bộ việc kê khai thuế qua mạng ở 16 địa phương có ít doanh nghiệp có thể sẽ phải chậm lại.

Ngoài ra những khó khăn trong cấp chứng thư số (CTS), đầu tư máy chủ và đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ pháp lý & trợ giúp kỹ thuật cũng là rào cản. Hiện tại VDC là đơn vị duy nhất cung cấp chứng thư số cho các doanh nghiệp, vì là đơn vị duy nhất nên sự phụ thuộc vào khả năng của VDC vô tình gây khó khăn cho doanh nghiệp muốn tham gia khai thuế qua mạng.

Bà Vũ Thị Mai, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế, kiêm Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội cho biết: Trước đây VDC “tặng” các doanh nghiệp và giờ là mua 1,5 triệu/CTS. Tuy nhiên nhu cầu doanh nghiệp muốn mua chứng thư số ngày càng đông, khiến VDC không đáp ứng kịp. Trong khi đó vì thủ tục rườm rà, trong các đợt triển khai Cục Thuế Hà Nội đã phải đứng ra bảo lãnh cho doanh nghiệp để mua CTS, liệu khi triển khai diện rộng, các địa phương có dám làm như Hà Nội không. Hy vọng khi Nacencom, FPT, Bkis tham gia thị trường thì việc mua CTS của người nộp thuế sẽ dễ dàng hơn.

Hiện tại Hà Nội đã có 700 doanh nghiệp tham gia khai thuế qua mạng và con số này không ngừng tăng lên. Chính điều này lại nảy sinh một khó khăn khác, đó là việc hỗ trợ pháp lý (việc mua bán, bảo hành và tranh chấp pháp lý liên quan đến CTS) chưa có đầy đủ; việc hỗ trợ kỹ thuật cho các doanh nghiệp tham gia khai thuế qua mạng cũng thiếu nhân lực trầm trọng. Chính vì vậy, khi triển khai mở rộng 10 tỉnh và đặc biệt là 425 doanh nghiệp nhà nước thì việc cấp, quản lý và hỗ trợ việc sử dụng CTS cần đi trước một bước…